تشدید از نشانههای ثانویِ خطِّ فارسی است. این نشانه در اصل برای کلمات عربی است که در برخی کلمات فارسی هم بهکار میرود: بچّه، درّه، پلّه، دوّم، سوّم، غُرّان، بُرّان. بنابراین، از این نشانه صرفاً برای رفع ابهام یا خوانش صحیح استفاده میکنیم.
الف) در این موارد تشدید میگذاریم:
۱. برای تمایز کلماتی که به یک صورت نوشته میشوند: مادِه، مادّه؛ مُعین، مُعیَّن؛ مُسلِم، مُسَلَّم؛ بَنا، بنّا؛ فرار، فرّار؛ گِله، گَلّه.
۲. در کلمات عربی و در حالت اضافه: جدِّ پدری، حدِّ ترخُّص، خطِّ فارسی، ردِّ پا، حقِّ مطلب، سِرِّ نِی، اهمِّ موارد.
۳. در شعر و به ضرورت وزن: “درازیّ” شب از مژگان من پرس/که یک شب خواب در چشمم نگشتهست.
ب) در این موارد تشدید نمیگذاریم:
۱. در حالت غیر اضافه: دستِ رد، حُسنِ ظن، تا این حد، اَباً عن جد (جَد در جَد)، احقاقِ حق.
۲. در کلماتی که با تشدید تلفظ میشوند: محمد، مثلث، مربع، حساس، تلفظ، تشکر، تنفر، نجار، بقال، تُجار، زُوار، سلول، اما، حتیٰ، دوم، سوم، بچه، پله، لپه.
۳. در کلماتی که بیتشدید است: قُضات، رُوات، محتویات، مقتضیات، تسلیت، عادی، مُفاد، عِمامه.
بر گرفته از کانال متنوک
